4 روز و 3 شبجاذبههای برتر شیراز، شهر شعر و ادب و تاریخ
شیراز، شهر شعر و ادب، دیدنی‌های تاریخی، جاذبه‌های فرهنگی و زیبایی‌های طبیعی بسیاری دارد. شما می‌توانید از خوردن فالوده شیرازی نیز در این شهر نیز لذت ببرید و با بازدید از جاذبه‌های متنوع آن سفری به‌یاد‌ماندنی برای خود رقم بزنید. در ادامه جاذبه‌های برتر شیراز را معرفی می‌کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- تخت جمشید
- پاسارگاد
- باغ نارنج قوام
- باغ ارم
- حافظیه
- سعدیه
- دروازه قرآن
- ارگ کریم‌خان
- حمام وکیل
- بازار وکیل
تخت جمشید
تخت جمشید به‌عنوان نمادی از فرهنگ باستانی پارسی شناخته می‌شود. این مکان معروف در نزدیکی شیراز در استان فارس واقع شده است. پادشاهان ایران باستان کاخ‌های سنگی عظیمی در کوه‌های نزدیک شیراز ساخته‌اند تا بزرگی قلمرو خود را نشان دهند. ستون‌ها، حکاکی‌ها و دروازه‌هایی که هنوز در تخت جمشید پابرجا هستند، از آثار تاریخی بسیار مهم به شمار می‌روند. هرساله گردشگران زیادی به شیراز سفر می‌کنند تا از تخت جمشید بازدید کنند. ساخت این مجموعه حدود ۲۵۰۰ سال پیش در زمان داریوش آغاز شد.
پاسارگاد
پاسارگاد که یکی از برجسته‌ترین سایت‌های تاریخی ایران و مربوط به دوره هخامنشی است، در فاصله ۳۰ کیلومتری از شیراز قرار دارد. این مجموعه شامل بناهایی مانند آرامگاه کوروش بزرگ، مسجد پاسارگاد، باغ شاهی پاسارگاد، پل، کاخ اختصاصی، دو عمارت، آب‌نماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، سازه‌های دفاعی تخت، کاروانسرای مظفری، محوطه مقدس و تنگه بلاغی است. پاسارگاد درمجموع مساحتی بیش از ۱۲۵ هزار مترمربع را در برمی‌گیرد. این مجموعه را می‌توان از نظر طول، با آکروپولیس آتن مقایسه کرد، اما از نظر عرض چهار تا پنج برابر بزرگ‌تر است. حدود سال ۵۰۰ قبل از میلاد، داریوش اول دستور ساخت تخت جمشید را صادر کرد و بعدها پادشاهان دیگر سازه‌های دیگری را به آنچه داریوش دستور ساخت آن‌ها را داده بود، اضافه کردند.
باغ نارنج قوام
باغ نارنج قوام که بیشتر با نام «باغ قوام» یا «نارنجستان قوام» شناخته می‌شود، به دستور علی‌محمدخان قوام‌الملک دوم در دوران حکومت ناصرالدین‌شاه ساخته شد. این باغ مساحتی حدود ۳۵۰۰ مترمربع دارد و سازه آن حدود ۹۴۰ مترمربع را پوشش می‌دهد. بخش‌های شاخص این باغ شامل تالار آیینه با ستون‌های مرمرین، تالار شاه‌نشین و چند اتاق دیگر است که به‌طور هنرمندانه‌ای با آیینه‌کاری، شیشه‌های رنگی، گچ‌بری، سنگ‌تراشی، کارهای گچی و طاق‌نماهای مقرنس تزئین شده‌اند. نارنجستان قوام اکنون یک باغ‌موزه محسوب می‌شود. این باغ قوام در انتهای شرقی خیابان لطفعلی‌خان زند قرار دارد.
باغ ارم
باغ ارم یکی از کهن‌ترین و زیباترین باغ‌های شیراز به شمار می‌رود که هرساله گردشگران بسیاری برای دیدن شکوه تاریخی و سرسبزی چشم‌نواز آن به این مکان می‌آیند.
در حال حاضر دانشگاه شیراز مدیریت باغ ارم را بر عهده دارد و با کاشت انواع گل‌ها و گیاهان متنوع از سراسر جهان، آن را به یک باغ نمایشگاهی گیاه‌شناسی تبدیل کرده است. در ژوئیه ۲۰۱۱، باغ ارم به همراه هشت باغ ایرانی دیگر در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.
حافظیه
حافظیه که به آرامگاه حافظ نیز معروف است، در شمال شهر شیراز و جنوب دروازه قرآن، در یکی از قبرستان‌های شیراز به نام «خاک مصلی» قرار دارد. این مکان میعادگاه دوستداران حافظ محسوب می‌شود. این مجموعه حدود دو هکتار مساحت دارد و تالارهای آن با یک اتاق از هم جدا شده‌اند. تالار حافظیه مربوط به دوره زندیه است و ۵۶ متر طول، ۸ متر عرض و ۲۰ ستون سنگی دارد که هرکدام ۵ متر ارتفاع دارند. محیط اطراف آرامگاه حافظ با درختان بلند و باغ‌های زیبا پوشیده شده است که جذابیت آن را افزایش داده‌اند.
سعدیه
آرامگاه سعدی یکی دیگر از جاذبه‌های تاریخی و ادبی شیراز است. آرامگاه این شاعر ارزشمند در انتهای خیابان بوستان و نزدیک به باغ دلگشا قرار دارد. سعدیه در سال ۱۳۵۳به‌عنوان یک اثر ملی در ایران ثبت شد. سعدی سال‌های پایانی عمرش را در این مکان سپری کرد. کریم‌خان زند دستور ساخت بنایی بر روی قبر سعدی را داد؛ اما آن بنا بارها موردبازسازی قرار گرفت. ساختمان فعلی این مقبره مربوط به سال ۱۳۲۹ است و ۲۵۸ مترمربع مساحت دارد.
دروازه قرآن
دروازه قرآن شیراز (یا دروازه شیراز) یکی دیگر از جاذبه‌های تاریخی برجسته است که تقریباً همه آن را می‌شناسند. این دروازه در شمال شرقی شیراز و بین کوه‌های چهل مقام و باباکوهی قرار دارد و خروجی شیراز به سمت مرودشت محسوب می‌شود.
چندین جاذبه معروف دیگر شیراز مانند آرامگاه خواجوی کرمانی، باغ جهان‌نما و حافظیه در نزدیکی دروازه قرآن قرار دارند. این دروازه در زمان عضدالدوله دیلمی ساخته شد و قرآنی بر روی آن قرار داده شد تا مسافران هنگام خروج از شهر، از زیر قرآن عبور کنند و در پناه آن باشند. کریم‌خان زند این دروازه را بازسازی کرد و در بالای اتاقک ساخته‌شده، دو قرآن ۱۷ جزئی قرار گرفت. این قرآن‌ها به «هفده‌من» معروف شدند. در دوره پهلوی اول، رضاخان بنای قدیمی دروازه قرآن را تخریب کرد و در سال ۱۳۲۸ بنایی جدید کمی دورتر از مکان اصلی ساخت که بزرگ‌تر از بنای قبلی بود.
ارگ کریم‌خان
ارگ کریم‌خان در مرکز شهر شیراز یکی از برجسته‌ترین آثار دوران زندیه است. پس از اعلام شیراز به‌عنوان پایتخت از سوی کریم‌خان زند، این قلعه به‌عنوان محل اقامت او انتخاب و به همین دلیل به نام ارگ کریم‌خانی مشهور شد.
این بنا که ساخت آن در سال ۱۱۸۰به پایان رسید، به دست معماران و هنرمندان برجسته ایرانی با استفاده از بهترین مصالح ساخته شد. در دوره قاجار، این ارگ محل اقامت حکام منطقه بود، اما در دوره پهلوی به زندان تغییر کاربری داد که باعث آسیب دیدن ساختار آن شد. در حال حاضر ارگ کریم‌خان در حال بازسازی است تا به‌عنوان محل موزه بزرگ فارس مورداستفاده قرار گیرد.
حمام وکیل
حمام وکیل یکی دیگر از جواهرات دوران کریم‌خان زند محسوب می‌شود. این حمام در مرکز شهر و در نزدیکی بازار وکیل و مسجد وکیل واقع شده و با استفاده از پیشرفته‌ترین اصول معماری آن زمان ساخته شده است.
حمام وکیل بخشی به نام شاه‌نشین دارد که مختص استفاده خاندان سلطنتی بوده است. ورودی باریک حمام با شیب ملایمی به سمت پایین هدایت شده و به سربینه‌ای در زیر سطح خیابان می‌رسد. همچنین، ورودی رختکن با زاویه طراحی شده تا گرما حفظ و از نفوذ هوای سرد جلوگیری شود.
بازار وکیل
بازار وکیل که به دستور کریم‌خان زند ساخته شده، یکی از مشهورترین و برجسته‌ترین بازارهای سنتی ایران است که در مرکز شیراز قرار دارد. این بازار که هنوز به‌عنوان یک مرکز تجاری فعال پررونق است، به‌عنوان قلب تپنده تجارت شیراز شناخته می‌شود.بازار وکیل با گچ، آجر و آهک ساخته شده و بر روی پایه‌های سنگی تراشیده قرار دارد. این بازار در سال ۱۳۵۱ با شماره ۹۲۴ در فهرست میراث ملی ثبت شد.